Pagina's

19-09-2018

Een andere kijk op Nehalennia

Een Keltisch openlucht heiligdom, hoog op de oeverwal die bij vloed overstroomd, doet vermoeden dat in vroeger tijden mensen hun offers aan de riviergod brachten. Ze offerden daarmee niet via de rivier maar rechtstreeks aan de god zelf, die immers de rivier was.

In het noorden van Gallië was Matrona de godin van de Marne, ook de Rijn heeft een god gehad. Deze wordt Renus genoemd. Renus heeft een keltische oorsprong en betekent zoiets als 'stromen'. De grote Schelde (rivier) en de Delta werd Nehalennia de godin. 

Haar naam wordt geinterpreteerd als 'leidster of stuurvrouwe' - zij die het schip veilig over zee of water loodst. Zij is dan ook de schutsvrouwe van de kooplui die over de Noordzee voeren, op afbeeldingen zie je haar met een voet op een schip. Er zijn ook beelden gevonden waarin zij zit in een schelpachtige ruimte met een hond naast haar. De hond is de metgezel naar de onderwereld, een trouwe metgezel.

Let ook eens op de fibula die zij gewoonlijk draagt. Het zou een wielkruis versiering kunnen zijn die je ziet zoals gevonden wordt op Ierse grafmonumenten die ook in Frankrijk wordt aangetroffen. Altaren die haar verbinden met Lug, de Keltische zonnegod vinden we terug in plaatsnamen als Lugdunum en alle vervoegingen daarvan. Reden om eens dieper te kijken naar deze Matronen:

In oude tijden waren er altijd (moeder) godinnen, overal op de wereld. Moedergodinnen hebben zich ontwikkelt van clanmoeder naar stammoeder naar moedergodin. Moedergodinnen in haar Drievuldigheid helpen ons bij het baren van een nieuwe weg. Er is een verbinding met de Zeeuwse Nehalennia die zich in haar symbolen ook in drievoud toont.

Het zijn vroedvrouwen van het Hart. De drievuldige godin nodigt ons uit de zuivere, serene en onbevlekte wijsheid te gaan verklanken in liefde. 

(vooral in Europa) neemt de godin Nehalennia haar plaats in als de meest bekende godheid van ons voorchristelijke verleden en verbonden is met de zee. Er wordt aangenomen dat zij van origine een vruchtbaarheidsgodin was. Ongeveer een eeuw lang was de Noordzeekust min of meer de noordwestelijke grens van het Romeinse Rijk. Totdat de Romeinen in 43 n. C. Britannia (het huidige Engeland) veroverden. Op basis van deze combinatie werd Zeeland een knooppunt voor de internationale handel tussen Britannia, Gallia en het Duitse achterland.

Veel seizoensarbeid vond generaties lang plaats rondom zoutwinning of darinkdelven. 

https://natuurtijdschriften.nl/pub/568318/GenH2009063003010.pdf

Zout was een belangrijk handelsartikel langs de kusten, de vele zouthandelaren bouwden altaren voor de inheems-Romeinse godin Nehalennia - 



De naam Hel of Hella, Hol, Holla, Holda, Hille of Hulda (die je in plaatsnamen aan zee kunt waarnemen, maar ook in sprookjes)  is de naam van de godin van de Andere Wereld of de onderwereld. De herkomst van de naam Nehalennia is hoogstwaarschijnlijk Germaans en betekent dan ‘de godin die bij het water woont’. 

Er ligt zo een verbinding met Nehalennia en het water, de zee. Geboren zijn uit water wil oorspronkelijk dus zeggen: geboren zijn uit het moederlichaam. 

Wat is een Moedergodin

Een Moedergodin is een godin die drie invloedsferen heeft: De kosmische of bovenwereld met de hemelen, daar beneden de aarde en weer verder naar beneden de sfeer binnen in de aarde, de onderwereld. Het is als een boom met de top in de hemel, de stam op de aarde en de wortels in de aarde. Moedergodinnen houden overzicht over de drie levensgebieden: de onzichtbare boven- en onderwereld én de zichtbare aardse wereld, vandaar dat de Levensboom een symbool van haar is.

In het Babylonische tijdperk veranderde het beeld van de levensboom in het hout van het kruis. Hier heeft de christelijke legende ruimschoots gebruik van gemaakt, maar de cyclische werking is wel gebleven. In de ochtend is de godin de moeder, in de middag de zuster en echtgenote, in de avond opnieuw de moeder, die de dode in haar schoot opneemt. Deze boom des levens draagt vruchten van eeuwig leven.

De projectie van het moeder-imago op water valt samen met de aard van het onbewuste. Het onbewuste heeft dus net als water een moederlijke betekenis. In dromen en fantasieën betekent zee of andere grote wateren het onbewuste. Denk ook maar aan vrouwen die moeder worden, zij dragen in hun donkere baarmoeder het ‘vruchtwater’ waar het kindje in zwemt voordat dit kleine mensje het levenslicht ziet en de weg gaat van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam. 

Nehalennia werd opgevist uit de Oosterschelde in Zeeland



De drievoudige uitbeelding van Nehalennia  toont een diepe verbondenheid met de cycli in de natuur. Herstel van de relatie tussen de mens en natuur staat al jaren centraal in mijn werk als voorzitter van stichting NatuurCollege schrijft Prinses Irene. Ik citeer verder: We gedragen ons als iets aparts, iets afgescheidens. Maar niets kan apart bestaan op Aarde; wij mensen hebben ons afgescheiden van de natuur om ons heen en daarmee ook met een deel van onze innerlijke natuur. Je kunt dus spreken van een tragische dubbele scheiding.

Dus leiderschap nemen over je eigen leven, dat is ontzettend belangrijk. En dan nog is het af toe goed om in de natuur te zijn zonder dat iemand erbij is en je door de natuur te laten inspireren: klopt het eigenlijk wel wat ik zeg en wat ik doe, of wil ik het nog anders?

© Joke 


Geen opmerkingen: